Pierwsza w Polsce książkowa publikacja prac wybitnego rosyjskiego humanisty, współzałożyciela tartusko-moskiewskiej szkoły semiotyki. Na tom składają się dwie rozprawy poświęcone semiotyce i mitologii miasta. W pierwszej z nich Toporow analizuje obecny w różnych cywilizacjach i przekazach mitologicznych motyw miasta-dziewicy i miasta-nierządnicy. Rozprawa druga, stanowiąca trzon książki, poświęcona jest Petersburgowi i tekstowi Petersburskiemu literatury rosyjskiej – nie tyle tekstowi o mieście, ile heterogenicznemu tekstowi miasta przemawiającego swymi ulicami, placami, wyspami, parkami, gmachami, pomnikami, ludźmi, historią, ideami. Autor ukazuje rozwój i przemiany tego tekstu, przywołuje jego niezliczonych przedstawicieli, którzy uwiecznili go w swoich utworach literackich, wspomnieniach i korespondencji.